КIэлэегъаджэхэу ыкIи гъэсэныгъэм ылъэныкъокIэ Iоф зышIэхэу гъэхъэгъэшIухэм къафэкIуагъэхэм республикэм и Правительствэ зычIэт Унэм тыгъуасэ щафэгушIуагъэх.
Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат Iофтхьабзэр къызэIуихызэ кIэлэегъаджэм и Мафэ епхыгъэ мэфэкIэу блэкIыгъэмкIэ зэкIэ кIэлэегъаджэхэм ыкIи егъэджэн Iо4фым иветеранхэм къафэгушIуагъ.
«ЗэкIэми шIу алъэгъурэ кIэлэегъаджэхэр яIагъэх, ахэм яшIуагъэ къакIощтыгъэ сэнаущыгъэу ахэлъым хэхъонымкIэ, щыIэныгъэм тапэкIэ Iоф гъэнэфагъэ щагъотыным иамал яIэ хъунымкIэ. Тигъэхъагъэхэр бэкIэ зэлъытыгъэхэр тезгъэджагъэхэр ары, джащ пае кIэлэегъэджэ сэнэхьатыр анахь мэхьанэ зиIэхэм ренэу зыкIэ ащыщэу къэнэжьы», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Республикэм и ЛIышъхьэ джащ фэдэу хигъэунэфыкIыгъ джырэ гъэсэныгъэм хэхъоныгъэ ышIынымкIэ, кIэлэегъаджэхэмрэ кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм аIутхэмрэ мэхьанэу яIэм зыкъыIэтынымкIэ хэгъэгуми, республикэми Iофышхо зэращашIэрэр. Федеральнэ ыкIи шъолъыр къэралыгъо проектхэр, лъэпкъ проектэу «Гъэсэныгъэр» зыфиIорэр а гухэлъхэр ары зыфэлажьэхэрэр.
ЗэрэхигъэунэфыкIыгъэмкIэ, мы аужырэ илъэсхэм республикэм нэбгырэ 3440-рэ зычIэфэщт еджэпIи 4, кIэлэ-цIыкIу IыгъыпIэу 9 щагъэпсыгъэх, джырэкIэ Iоф зышIэрэ кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм щы къапашIыхьагъ. 2024-рэ илъэсым ыкIэм нэс джыри еджэпIи 5 кIэу ашIыщт. Непэ муниципальнэ образование зэфэшъхьафхэм кIэлэцIыкIу IыгъыпIи 6 ащашIы.
«Къэралыгъом ипащэу Владимир Путиным пшъэрылъ зэрафишIыгъэм тетэу хэгъэгум и Правительствэ шъолъырхэр игъусэхэу, партиеу «Единэ Россиер» къыхэлажьэзэ, игъэкIотыгъэу еджапIэхэм, анахьэу къуаджэхэм адэтхэм, гъэцэкIэжьынхэр яшIылIэгъэнхэмкIэ илъэситф программэр къыгъэхьазырыгъ. Адыгеири а программэм чанэу хэлажьэ. 2026-рэ илъэсым нэс республикэм иеджапIэхэм ащыщыбэхэм гъэцэкIэжьын IофшIэнхэр ятшIылIэщтых», — къыхигъэщыгъ КъумпIыл Мурат.
Ащ нэмыкIэу къызэриIуагъэмкIэ, илъэсэу икIыгъэм къоджэ еджапIэхэм атегъэпсыхьагъэу муниципалитети 7-мэ «Точки роста» зыфиIорэм фэдэ гупчэ 15 ащагъэпсыгъ. Мы илъэсым Iоныгъом ащ фэдэ гупчэ 24-рэ джыри къызэIуахыгъ. 2024-рэ илъэсым ыкIэм ехъулIэу ахэм япчъагъэ 100-м нэсыщт.
Физкультурэмрэ спортымрэ алъэныкъокIэ еджапIэхэм мылъкумрэ техникэмрэкIэ яIофхэм язытет нахьышIу шIыгъэнымкIэ IофшIэныр лъэкIуатэ, гъэсэныгъэм епхыгъэ цифрэ амалхэр къызфагъэфедэх. Шъолъыр проектэу «Успех каждого ребенка» зыфиIорэм телъытагъэу гъэсэныгъэ тедзэ ягъэгъотыгъэным пае чIыпIакIэхэу 4485-рэ щыIэ хъугъэ. Ахэм анэмыкIэу инновационнэ площадкэ заулэ, кIэлэцIыкIу технопаркэу «Кванториум» зыфиIорэр, мобильнэ «Кванториумыр» щыIэ хъугъэх. Сэнаущыгъэ зыхэлъ кIэлэцIыкIухэр къыхэгъэщыгъэнхэмкIэ ыкIи ахэм IэпыIэгъу ятыгъэнымкIэ республикэ гупчэу «Полярис-Адыгея» зыфиIорэр, республикэ модель гупчэр тиIэ хъугъэх.
«Сэнаущыгъэ зыхэлъ кIэлэцIыкIухэм Iоф адэшIэгъэнымкIэ Адыгеим Iофэу щагъэцакIэрэм тырыгушхон тлъэкIыщт. Шъолъырхэу а лъэныкъомкIэ анахь гъэхъагъэхэр зышIыгъэхэм, сэнаущыгъэ зыхэлъ ныбжьыкIэхэм IэпыIэгъу ятыгъэнымкIэ зиIофхэр анахь дэгъухэм тахалъытэ. Мы илъэсым кIэлэеджакIохэм яамалхэм нахь зягъэушъомбгъугъэным тегъэпсыхьэгъэ IфшIэным шIуагъэу къытырэм телъытагъэу республикэр я 19-рэ пунктым нэсыгъ: хэгъэгум ишъолъырхэр зэкIэ пштэхэмэ, я 25-рэ чIыпIэм тыщыт. Къыблэ федеральнэ шъолъырымрэ Темыр-Кавказ федеральнэ шъолъырымрэ ясубъектхэм азыфагу а лъэныкъомкIэ Адыгеим апэрэ чIыпIэр щеубыты», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Республикэм и ЛIышъхьэ анахьэу анаIэ зытыраригъэдзагъэр районхэм кIэлэегъаджэхэр зэрафимыкъухэрэр дэгъэзыжьыгъэныр ары. Мы илъэсым Адыгеим иеджапIэхэм кIэлэегъэджэ ныбжьыкIэ 116-мэ IофшIэн щарагъэгъотыгъ, кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм — кIэлэпIу нэбгырэ 30-мэ. Программэу «Къоджэ кIэлэегъадж» зыфиIорэм къыдыхэлъытагъэу республикэм икъоджэ еджапIэхэм кIэлэегъэджэ27-рэ аIухьагъ. Апшъэрэ классхэм арысхэр педагогикэм ишъэфхэм алъыгъэIэсыгъэнхэм пае сэнэхьат гъэнэфагъэм фегъэджэгъэнхэм телъытэгъэ IофшIэныр ащызэшIуахы.
Мы Iофтхьабзэм къыдыхэлъытагъэу республикэм и ЛIышъхьэ щытхъуцIэхэр къызыфагъэшъошагъэхэм удостоверениехэр аритыжьыгъэх. ЩытхъуцIэу «Адыгэ Республикэм гъэсэныгъэмкIэ изаслуженнэ IофышI» зыфиIорэр: Виктория Гайко —муниципальнэ образованиеу «Къалэу Мыекъуапэ» гъэсэныгъэмкIэ икомитет иотдел ипащ; Тхьайшъэо Нуриет — Красногвардейскэ районымкIэ къуаджэу Улапэ дэт гурыт еджапIэу N 9-м икIэлэегъадж; ТхьакIущынэ Марриэт — Адыгэ республикэ гимназием икIэлэегъадж; Юсуп Римэ — Шэуджэн районымкIэ къутырэу Тихоновым игурыт еджапIэу N 9-м икIэлэегъадж; Журавель Артем — гъэсэныгъэмкIэ Къэралыгъо аттестационнэ къулыкъум ипащ; Бэрзэдж Асиет — муниципальнэ образованиеу «Кощхьэблэ районым» гъэсэныгъэмкIэ и ГъэIорышIапIэ ипащ.
Джащ фэдэу 2021-рэ илъэсым егъэджэн IофымкIэ анахь гъэхъэгъэ инхэр зышIыгъэ кIэлэегъаджэхэм шIухьафтынхэр афэгъэшъошэгъэнхэм тегъэпсыхьэгъэ зэнэкъокъум текIоныгъэр къыщыдэзыхыгъэхэм афэгушIуагъэх. Федеральнэ шIухьафтынэу сомэ мин 200 хъурэр афагъэшъошагъ Анета Литвиновам — къалэу МыекъуапэкIэ лицееу N 8-м икIэлэегъадж, Къадыр Фатимэ — къалэу МыекъуапэкIэ лицееу N 19-м икIэлэегъадж, джащ фэдэу ТхьайцIыф ФатIимэт — къалэу МыекъуапэкIэ гурыт еджапIэу N 11-м икIэлэегъадж.
Зэнэкъокъум илауреат хъугъэх Екатерина Нагибинамрэ Оксана Качановамрэ — Джэджэ районымкIэ гурыт еджапIэу N 7-м икIэлэегъаджэх, Елена Юндинар — къалэу МыекъуапэкIэ лицееу N 34-м икIэлэегъадж, Русских Игорь — Мыекъопэ районымкIэ гъэсэныгъэ зыщарагъэгъотырэ гупчэу N 2-м икIэлэегъадж, Юлия Базаевар — Мыекъопэ районымкIэ гъэсэныгъэ зыщарагъэгъотырэ гупчэу N 1-м икIэлэегъадж, Виктория Шабалкинар — къалэу МыекъуапэкIэ гурыт еджапIэу N 2-м икIэлэегъадж. Зэнэкъокъум щатекIуагъэхэм федеральнэ шIухьафтынэу сомэ мин 50-рэ зырыз къаратыгъ. Мы Iофтхьабзэм хэлажьэхэрэм къафэгушIозэ, республикэм и ЛIышъхьэ къыхигъэщыгъ кIэлэцIыкIухэм яегъэджэнкIэ, кIэлэегъаджэхэр гъэхьазырыгъэнхэмкIэ, республикэм гъэсэныгъэр зэрэщызэхэщагъэм джыри нахь хэхъоныгъэ егъэшIыгъэнымкIэ шIухьафтынхэр къызыфагъэшъошагъэхэм яшIэныгъи, якъулайныгъи, яIэпэIэсэныгъи мэхьанэшхо зэряIр.
«Адыгеим гъэсэныгъэмкIэ Iофхэр зэрэщызэхэщагъэхэм шъуащыщ пэпчъ иIахьышхо хешIыхьэ. Шъопсэу шъосэIо Iофышхоу зэшIошъухырэм пае. ТапэкIи бэкIэ тышъущэгугъы, шъощ фэдэ цIыф IэпэIасэхэр республикэм ищыкIагъэх. Шъуигъэхъагъэхэм шъуакъыщымыуцу», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.
Мы Iофтхьабзэм джащ фэдэу хэлэжьагъэх Адыгэ Республикэм и Къэралыгъо Совет — Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, Адыгэ Республикэм гъэсэныгъэмрэ шIэныгъэмрэкIэ иминистрэу КIэрэщэ Анзаур, гъэсэныгъэм игъэIорышIапIэхэу районхэм арытхэм яIэшъхьэтетхэр ыкIи ялIыкIохэр. Ахэри джащ фэдэу кIэлэегъаджэм и Мафэу блэкIыгъэмкIэ мы Iофтхьабзэм хэлажьэхэрэм къафэгушIуагъэх, яIофшIэнкIэ гъэхъэгъакIэхэр ашIынхэу къафэлъэIуагъэх.
ИкIэухым Адыгэ Ресубликэм и ЛIышъхьэ гъэсэныгъэм илъэныкъо зэфэшъхьафхэм япхыгъэ Iофыгъохэу кIэлэегъаджэхэм игъоу алъэгъухэрэм ядэIугъ ыкIи министрэм ахэмкIэ пшъэрылъ заулэ фишIыгъ.
