Урысые Федерацием и Президентэу Владимир Путиныр Санкт-Петербург ипредприятиеу «Герофарм» щыIагъ, Iэзэгъу уцхэр цIыфхэм зэраIэкIагъахьэхэрэм епхыгъэ IофыгъохэмкIэ зэхэсыгъор мыщ щызэрищагъ. Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат ащ хэлэжьагъ.
Зэхэсыгъом хэлажьэхэрэр цIыфхэм Iэзэгъу уцхэр аIэкIэгъэхьэгъэнхэмкIэ Iофыгъоу къэуцухэрэм, ахэм фашIэ яIэным гъунэ зэрэлъафырэм, Федерацием ишъолъыр зэфэшъхьафхэм Iэзэгъу уцхэр къызэращэфыхэрэм, фэгъэкIотэныгъэ зиIэхэм Iэзэгъу уцхэр аIэкIэгъэхьэгъэнхэм анахьэу анаIэ зэрэтырагъэтын фаем атегущыIагъэх. Псауныгъэм икъэухъумэнкIэ министрэу Вероника Скворцовамрэ Ивановскэ хэкум игубернаторэу Станислав Воскресенскэмрэ зэхэсыгъом къыщыгущыIагъэх.
ЗэIукIэгъур къызэIуихызэ, Владимир Путиным хэгъэгум щыпсэухэрэм ящыкIагъэм фэдизэу Iэзэгъу уцхэр аIэкIэгъэхьэгъэнхэмкIэ пшъэрылъ шъхьаIэу щытхэм къэзэрэугъоигъэхэм анаIэ тыраригъэдзагъ. Илъэс къэс къэралыгъом ибюджет щыщ сомэ миллиард 380-м ехъур Iэзэгъу уцхэм апэIуегъахьэ.
«Мылъкур акъылыгъэ хэлъэу агъэфедэмэ, цIыфхэм Iэзэгъу уцхэм ахъщэу апэIуагъахьэрэр ащ нахь макIэ ешIымэ тшIэн фае, — къыIуагъ Владимир Путиным. — Анахь шъхьаIэр зыщыпсэухэрэ чIыпIэм емылъытыгъэу цIыфхэм ящыкIэгъэ IэпыIэгъур агъотыныр ары».
Урысые Федерацием и Президент агу къызэригъэкIыжьыгъэмкIэ, Iэзэгъу уцхэр зэраIэкIагъахьэхэрэм иIофыгъо мэкъуогъум щыIэгъэ зэхэсыгъоми щытегущыIэгъагъэх, шъолъырхэм япащэхэр а Iофыгъом тегущыIэнхэу джырэ зэхэсыгъом къырагъэблэгъагъэх. «Ащ фэдэу тызкIызекIуагъэр Федерацием ишъолъырхэм цIыфхэм Iэзэгъу уцхэр аIэкIэгъэхьэгъэнхэмкIэ нахьыбэу пшъэдэкIыжь ахьышъ ары», — къыхигъэщыгъ къэралыгъом ипащэ.
ФэгъэкIотэныгъэ зиIэхэм Iэзэгъу уцхэр аIэкIэгъэхьэгъэнхэм епхыгъэ Iофыгъом Владимир Путиныр зэхэсыгъом шъхьафэу къыщыуцугъ. МыщкIэ системэу щыIэм шIогъэшхо къымытэу Урысые Федерацием и Президент ылъытагъ, фэгъэкIотэныгъэ зиIэхэм ярегистрэ изэхэгъэуцон хэбзэ икъу хэлъхьэгъэн фаеу къыIуагъ.
Хэгъэгум ифармакологие хэхъоныгъэ егъэшIыгъэным мэхьанэшхо зэриIэр къыхигъэщызэ, Урысые Федерацием и Президент непэ зэхэсыгъор зыщыкIорэ предприятием гъэхъагъэу иIэхэм къатегущыIагъ. «ПроизводствакIэр зэратIупщыгъэр шъоущыгъу узыр зиIэхэмкIэ (блэкIыгъэ илъэсым нэбгырэ миллиони 4,5-рэ фэдиз ащ ыгъэгумэкIыщтыгъ) хъугъэ-шIэгъэшхощт», — хигъэунэфыкIыгъ Владимир Путиным.
Тихэгъэгу щыпсэухэрэм ящыкIагъэм фэдиз инсулиныр мы заводым къыдигъэкIынэу рахъухьэ.
«ЦIыфхэм ящыIакIэрэ ягъашIэрэ зыкъягъэIэтыгъэныр хэгъэгум хэхъоныгъэ ышIынымкIэ пшъэрылъ шъхьаIэхэм зэращыщыр джыри зэ хэзгъэунэфыкIы сшIоигъуагъ. А пшъэрылъхэм язэшIохын ары анахьэу тынаIэ зытедгъэтын фаер, типроектхэри, типрограммэхэри зытегъэпсыхьэгъэн фаехэр цIыфхэр ары», — хигъэунэфыкIыгъ Владимир Путиным.
Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат зэхэсыгъом икIэуххэм къатегущы-Iэзэ къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, илъэс къэс Iэзэгъу уцхэм апае ахъщэу Адыгеим къащыфатIупщырэм хэхъо зэпыт, федеральнэ гупчэм пшъэрылъэу къафишIыхэрэр зэкIэ агъэцакIэх.
«Iэзэгъу уцхэр аIэкIэгъэхьэгъэнхэмкIэ хэгъэгум системэу щагъэфедэрэм шIуагъэу къытырэм зыкъегъэIэтыгъэнымкIэ, хэгъэгум Iэзэгъу уцхэр нахьыбэу къыщыдэгъэкIыгъэнхэмкIэ къэралыгъом ипащэ пшъэрылъ заулэ къыгъэуцугъ. Адыгэ Республикэм псауныгъэр къэухъумэгъэнымкIэ и Министерствэ къыщэфырэ Iэзэгъу уцхэм япроцент 71-р Урысыем къыщыдагъэкIы. 2016-рэ илъэсым ар зэрэхъущтыгъэр процент 44-рэ. ЯщыкIэгъэ Iэзэгъу уцхэр аIэкIэмыхьэхэ зыхъукIэ сымаджэхэм къяхъулIэщтыр тэ дэгъоу къыдгурэIо ыкIи Iэзэгъу уцхэр цIыфхэм икъоу аIэкIэгъэхьэгъэнхэм лъэшэу тапэкIи тынаIэ тедгъэтыщт», — хигъэунэфыкIыгъ КъумпIыл Мурат.
Хэгъэгум ипащэ 2019-рэ илъэсым щылэ мазэм и 1-м къыщегъэжьагъэу орфаннэ узхэм агъэгумэкIыхэрэм Iэзэгъу уцхэр аIэкIэгъэхьэгъэнхэмкIэ полномочиехэм ащыщхэр нэмыкIхэм афэгъэзэгъэнхэу унашъо зэришIыгъэм шъолъырхэмкIэ мэхьанэшхо зэриIэр Адыгеим и ЛIышъхьэ хигъэунэфыкIыгъ. Республикэм ибюджет ащ сомэ миллион 84,3-рэ къыфигъэнэжьыщт.
Республикэм щыпсэухэрэм Iэзэгъу уцхэр икъоу аIэкIэхьэнхэм Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэ ренэу гъунэ лъефы. ФэгъэкIотэныгъэ зиIэ уасэхэмкIэ Iэзэгъу уцхэр Адыгеим щаIэкIагъахьэх, аптекэхэри ащ бэу итых. ЦIыфхэм ящыкIэгъэ дэдэу щыт Iэзэгъу уцхэм анахьыбэ дэдэмкIи ахъщэ тегъахъоу афашIын алъэкIыщтыр республикэм щагъэнэфагъ. Псауныгъэр къызэраухъумэрэм лъыплъэрэ Федеральнэ къулыкъум къызэритыгъэмкIэ, 2018-рэ илъэсым ибэдзэогъу цIыфхэм ящыкIэгъэ дэдэу щыт Iэзэгъу уцхэм гурытымкIэ Адыгеим проценти 7 тегъахъоу щафашIыгъэр, зэрэ Урысыеу зыпштэкIэ, ар процент 23-рэ мэхъу.
Хэгъэгум и Президент пшъэрылъэу афишIыгъэхэр уцхэм якъэщэфынкIэ бюджет мылъкур акъылыгъэ хэлъэу гъэфедэгъэнми алъэIэсы. Мы лъэныкъомкIэ Адыгеим Iофхэр зыпкъ итэу щызэхащэх. Республикэм Iэзэгъу уцхэр къыщэфыхэ зыхъукIэ аукционхэр зэхещэх, ахэм яшIуагъэкIэ сомэ миллион 68-рэ фэдиз кIиугъоен ылъэкIыгъ. А мылъкур Iэзэгъу уцхэмрэ медицинэ пкъыгъохэмрэ нахьыбэу къызIэкIэгъэхьэгъэнхэм апэIуагъэхьагъ.
2016-рэ илъэсым Адыгеим ибюджетхэм къахэкIыгъэ сомэ миллион 810,9-р, 2017-рэ илъэсым — сомэ миллион 841,9-р, 2018-м — сомэ миллион 867-р Iэзэгъу уцхэм якъэщэфын апэIуагъэхьагъ.
Социальнэ Iофыгъохэр анахь шъхьаIэх 
ШIуагъэ хэлъэу гъэфедэгъэныр 
Культурнэ кIэным ипсэуалъэхэм якъэухъумэн 
Экономикэм, социальнэ Iофыгъохэм атегущыIагъэх 
Якъэгъэлъэгъонхэр нахьышIу хъугъэх