Урысые Федерацием и Правительствэ и Тхьаматэ игуадзэу Татьяна Голиковам тыгъуасэ видеошIыкIэм тетэу зэхищэгъэ зэIукIэр зыфэгъэхьыгъагъэр гъэсэныгъэм епхыгъэ псэуалъэхэр шIыгъэнхэр ыкIи гъэсэныгъэ зыщарагъэгъотырэ организациехэр зычIэт унэхэр игъэкIотыгъэу гъэцэкIэжьыгъэнхэмкIэ программэхэр зэшIохыгъэнхэр ары. Мы зэIукIэм хэлэжьагъ Адыгеим и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат.
Татьяна Голиковам пэублэ гущыIэу къышIыгъэм къыщыхигъэщыгъ лъэпкъ проектхэу «Гъэсэныгъэмрэ» «Демографиемрэ» ягъэцэкIэн мэхьанэшхо зэриIэр, Президентэу Владимир Путиным а лъэныкъохэмкIэ къыгъэуцугъэ пшъэрылъхэр гъэцэкIэгъэнхэм анаIэ нахь зэрэтырагъэтын фаер.
ТапэкIэ Президентым Правительствэм пшъэрылъ фишIыгъагъ гъэсэныгъэ зыщарагъэгъотырэ еджапIэхэм джыри чIыпIэ пчъагъэу ящыкIагъэр зыфэдизыр ыгъэунэфынэу, сыда пIомэ мы аужырэ лъэхъаным хэгъэгум икIэлэеджакIохэм япчъагъэ нахьыбэ хъугъэ.
Урысыем гъэсэныгъэмкIэ иминистрэу Сергей Кравцовым къызэриIуагъэмкIэ, еджапIэхэм, кIэлэцIыкIу IыгъыпIэхэм яшIынкIэ, гъэсэныгъэ зыщарагъэгъотырэ организациехэр мылъкумкIэ ыкIи техникэмкIэ нахь зэтегъэпсыхьэгъэнхэмкIэ шъолъырхэм пшъэрылъ гъэнэфагъэхэр апашъхьэ итых. Ащ нэужым шъолъыр заулэмэ къагъэхьазырыгъэ къэбарым едэIугъэх.
ЗэIукIэм икIэуххэм къатегущыIэзэ КъумпIыл Мурат къызэрэхигъэщыгъэмкIэ, республикэм гъэсэныгъэмкIэ ищыкIэгъэ инфраструктурэр гъэпсыгъэныр анахь мэхьанэшхо зэратырэ пшъэрылъхэм ащыщ. Аужырэ илъэсхэм кIэлэцIыкIу пстэуми IыгъыпIэхэм чIыпIэ ащагъоты. КIэлэцIыкIу IыгъыпIэ 12 кIэу ашIыгъ, Iоф зышIэрэ организациехэм щы къапашIыхьагъ. Ащ нэмыкIэу кIэлэцIыкIу IыгъыпIищ аухы, джыри 3-мэ яшIын аублагъ.
НэмыкI лъэныкъоу мэхьанэшхо зиIэхэм ащыщ еджапIэхэм чIыпIакIэхэр ащагъотынхэр ыкIи ятIонэрэ сменэр ямыIэжьыныр. 2021-рэ илъэсым Iоныгъом и 1-м нэбгырэ 1100-мэ ателъытэгъэ еджэпIакIэ Мыекъуапэ къыщызэIуахыгъ, псэупIэу Ханскэм нэбгырэ 250-рэ зычIэфэщт еджэпIакIэм Iоф щишIэу ригъэжьагъ.
Мы илъэсым Тэхъутэмыкъое районым еджэпIищ щашIынэу рагъэжьагъ. Нафэу зэрэщытымкIэ, демографием ащ нахь зыкъыщиIэтыгъ ыкIи еджапIэхэм ачIэсыр нахьыбэ хъугъэ. 2023-рэ илъэсым ыкIэм ехъулIэу къуаджэу АдыгеякIэмрэ къэлэ гъэпсыкIэ зиIэ псэупIэу Яблоновскэмрэ нэбгырэ 1100-мэ ателъытагъэу еджэпIитIу къадэтэджэщт, джащ фэдэу къуаджэу Бжыхьэкъоежъым нэбгырэ 250-рэ зычIэфэщт зы еджапIэ къыщызэIуахыщт. 2023-рэ илъэсым къыщыублагъэу Тэхъутэмыкъое районым джыри зы еджапIэ щашIынэу рагъэжьэщт, ари нэбгырэ 1100-м ателъытэгъэщт.
Илъэситфым телъытэгъэ федеральнэ программакIэу еджапIэхэм яигъэкIотыгъэ гъэцэкIэжьын епхыгъэр ублагъэ хъугъэ. Ащ икIэщакIу партиеу «Единэ Россиер», хэгъэгум и Президент ащ дыригъэштагъ. 2026-рэ илъэсым нэс республикэм амал зэриIэкIэ еджэпIабэ щагъэцэкIэжьын мурад яI. Мы илъэсым сомэ миллион 660-рэ зытефэщт гъэцэкIэжьынхэр еджэпIи 9-мэ ащыкIощтых. ЗэкIэ псэуалъэхэм япхыгъэу зэзэгъыныгъэхэр адашIыгъэх, ахэм къызэрэдалъытэрэмкIэ, 2022-рэ илъэсым Iоныгъом и 1-м ехъулIэу IофшIэнхэр аухыщтых. Илъэсэу къихьащтым джыри еджэпIи 7 агъэцэкIэжьынэу агъэнэфагъ.
«Гъэсэныгъэм иучреждениехэм мылъку-техникэ лъэныкъомкIэ язытет нахьышIу шIыгъэным пае Iофтхьэбзэ зэфэшъхьафхэр зетэхьэх, еджэпIакIэхэр ыкIи кIэлэцIыкIу IыгъыпIакIэхэр тэшIых. КIэлэеджакIохэу гъэсэныгъэ тедзэ зэрагъэгъотыхэрэм япчъагъэ нахьыбэ мэхъу, сэнаущыгъэ зыхэлъ кIэлэцIыкIухэми джыри нахь хэхъоныгъэ ашIынымкIэ амалышIухэр афызэхащэх. Лъэпкъ проектхэмрэ къэралыгъо программэхэмрэ, джащ фэдэу партиеу «Единэ Россием» ипроектхэм атегъэпсыхьагъэу федеральнэ IэпыIэгъум ишIуагъэкIэ а IофшIэныр зэшIохыгъэ мэхъу. ТапэкIи социальнэ лъэныкъом хэхъоныгъэ ышIыным пае, мыщ хэхьэ гъэсэныгъэмкIэ инфраструктурэр тэрэзэу зэхэщэгъэныр, къэкIуапIэу щыIэхэр зэкIэ дгъэфедэн мурад тиI. МыщкIэ анахьэу тынаIэ зытетыщтыр гъэсэныгъэр нахь тэрэзэу, нахь шIуагъэ къытэу зэхэщэгъэным иIофыгъохэр ары», — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.