Примерное время чтения: 5 минут
97

МэфэкI шIыкIэм тетэу къызэIуахыжьыгъ

Майкоп, 12 февраля - АиФ-Адыгея.

Адыгэ Республикэм и ЛIышъхьэу КъумпIыл Мурат муниципальнэ гъэпсыкIэ зиIэ «Красногвардейскэ районым» тыгъуасэ щыIагъ. Мыщ ит псэупIэхэу Хьатикъуаерэ Джамбэчыерэ адэт культурэм и Унэрэ гурыт еджапIэмрэ зэрагъэцэкIэжьыгъэхэр, зэрэзэтырагъэпсыхьагъэхэр зэригъэлъэгъугъ, цIыфхэм гущыIэгъу афэхъугъ.

Республикэм ипащэ игъусагъэх АР-м и Къэралыгъо Совет – Хасэм и Тхьаматэу Владимир Нарожнэр, федеральнэ инспектор шъхьаIэу Сергей Дрокиныр, Адыгеим и Премьер-министрэу Александр Наролиныр, министрэхэм я Кабинет хэтхэр, нэмыкIхэри.

Культурэм и Унэу Хьатикъуае дэтыр гъэцэкIэжьынхэм ауж къызэрэзэIуахыжьырэм фэгъэхьыгъэ мэфэкI зэхахьэм АР-м и ЛIышъхьэ къыщыгущыIэзэ къоджэдэсхэм игуапэу къафэгушIуагъ, псэуалъэм изэтегъэпсыхьан Iоф дэзышIэгъэ пстэуми зэрафэразэр ариIуагъ. ЛIэшIэгъу ныкъом ехъукIэ узэкIэIэбэжьмэ ашIыгъэ учреждением бэшIагъэу гъэцэкIэжьынхэр зэрищыкIэгъагъэхэр, мы гумэкIыгъор шъолъырым ит нэмыкI культурэм иунэхэми зэрашъхьэщытыр ыкIи ар дэгъэзыжьыгъэным яшъыпкъэу зэрэпылъхэр республикэм ипащэ хигъэунэфыкIыгъ.

— Мы аужырэ илъэсхэм мыщкIэ Iофхэм язытет нахьышIу шIыгъэным, ащ пае лъэныкъо зэфэшъхьафхэм къарыкIырэ мылъкур дгъэфедэным тынаIэ тет. БлэкIыгъэ илъэс закъом культурэм и Уни 5-мэ гъэцэкIэжьынхэр ащыкIуагъэх, зы кIэу тэшIы. Гухэлъэу тиIэмкIэ 2019-рэ илъэсым учреждении 8 джыри зэтедгъэпсыхьажьыщт, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат. — ТэркIэ пшъэрылъ шъхьаIэр культурэм иунэхэм ыпэкIэ мэхьанэу яIагъэм, псэупIэхэм, анахьэу цIыфхэр макIэу зыдэсхэм, яобщественнэ-культурнэ гупчэу зэрэщытыгъэхэм къыфэгъэзэжьыгъэныр ары. ЦIыфхэр зыщызэIукIэхэрэ, зызщагъэпсэфырэ, шIуагъэ къытэу яуахътэ зыщагъэкIорэ чIыпIэу, джащ фэдэу лъэпкъ творчествэм икъэухъумэн ыкIи хэхъоныгъэхэр ышIынхэм мыхэр сыдигъуи ягупчагъэх, непи арэущтэу щытын фае. Ащ фэдэ пшъэрылъ ыгъэцэкIэн фае гъэцэкIэжьынхэм ауж непэ къызэIутхыжьырэ культурэм и Унэ.

Хьатикъуае дэт культурэм и Унэ епхыгъэу Iоф зышIэрэ кружокхэм джырэ уахътэм нэбгырэ 600-м ехъу къякIуалIэ. Ахэм ащыщэу нэбгырэ шъищ фэдизыр кIэлэцIыкIух, шъитIур ныбжьыкIэх. АР-м и ЛIышъхьэ къызэриIуагъэмкIэ, учреждением игъэкIотыгъэ гъэцэкIэжьынхэр ешIылIэгъэнхэм пэIухьэгъэ мылъкур «Единэ Россием» ипартийнэ проектэу «Культура малой Родины» зыфиIорэм къыдыхэлъытэгъагъ. ХэдзакIохэм яшIоигъоныгъэхэр, пшъэрылъэу къагъэуцугъэхэр къыдилъытэзэ, партием ыIуагъэр зэригъэцэкIэжьырэр республикэм ипащэ хигъэунэфыкIыгъ.

— Сэнаущыгъэ зыхэлъхэр къыхэжъугъэщых, творческэ амалэу аIэкIэлъхэм зыкъызэIуахынымкIэ ныбжьыкIэхэм IэпыIэгъу шъуафэхъу, — къыIуагъ АР-м и ЛIышъхьэ культурэм иIофышIэхэм закъыфигъазэзэ. — Тэ талъэныкъокIэ къыттефэрэр зэкIэ зэшIотхыщт, тишIуагъэ шъодгъэкIыщт. Псэуалъэм изэтегъэпсыхьан епхыгъэ IофшIэныр зэрифэшъуашэу зыгъэцэкIэгъэ пшъэдэкIыжьэу ыхьырэмкIэ гъунэпкъэ гъэнэфагъэ зиIэ обществэу «ТЭМ- СТРОИМ» щылажьэхэрэм, ащ ипащэу Уджыхъу Байслъан сафэраз. Къуаджэм щыпсэухэрэм джыри зэ сафэгушIо, культурэм и Унэ Iутхэм творческэ гъэхъэгъэшIухэр ашIыхэзэ ыпэкIэ лъыкIотэнхэу сафэлъаIо.

Зэхахьэм нэужым къыщыгущыIагъэх Красногвардейскэ районым иадминистрацие ипащэу Осмэн Альберт, псэуалъэр зыгъэцэкIэжьыгъэ компанием игенеральнэ директорэу Уджыхъу Байслъан, культурэм и Унэу Хьатикъуае дэтым ипащэу БжьэшIо Сарэ. КъызэраIуагъэмкIэ, проектым игъэцэкIэн сомэ миллиони 10-м ехъу пэIуагъэхьагъ. Ащ дакIоу, республикэм и ЛIышъхьэ иунашъокIэ, учреждением ищыкIэгъэ пкъыгъохэм ящэфын ыкIи псэуалъэм къыпэIулъ чIыпIэм изэтегъэпсыхьан сомэ миллиони 3 пэIуагъэхьагъ.

АР-м и ЛIышъхьэ, район администрациемрэ культурэм и Унэрэ япащэхэр игъусэхэу лентэ плъыжьыр зэпаупкIи, аужырэ шапхъэхэм адиштэу агъэцэкIэжьыгъэ учреждениер къызэIуахыжьыгъ. Ар ыкIоцIкIэ зэрэзэтырагъэпсыхьагъэр республикэм ипащэ ыуплъэкIугъ, ылъэгъугъэм осэшIу фишIыгъ.

КъэIогъэн фае, блэкIыгъэ илъэсым Хьатикъое къоджэ псэупIэм ибюджет ихахъохэр сомэ миллиони 9,1-м ехъоу агъэнэфэгъагъ, зэрагъэцэкIагъэр — сомэ миллиони 10,4-рэ мэхъу. ЧIыпIэ бюджетым къыхэхыгъэ сомэ мин 434-м ехъу урамхэм ягъэнэфын пэIуагъэхьагъ. Нэбгырэ 17 зыIут фельдшер-мамыку IэзапIэм Iоф ешIэ, кIэлэцIыкIу IыгъыпIитIу, культурэм иунитIу дэтых. ПсэупIэм хэхъоныгъэхэр ышIынхэм фытегъэпсыхьэгъэ программэхэм ахэлажьэ, ахэм къащыдэлъытэгъэ мылъкоу къаIэкIахьэрэмкIэ пшъэрылъ зэфэшъхьафхэр зэшIуахых, инфраструктурэр зэтырагъэпсыхьэ.

Шъхьэихыгъэ зэдэгущыIэгъу

ЯтIонэрэ чIыпIэу КъумпIыл Мурат къызэкIолIагъэр гъэцэкIэжьынхэр зыщыкIогъэ къуаджэу Джамбэчые дэт гурыт еджапIэр ары. Гъэсэныгъэм иучреждение ичIэхьэгъу дэжь АР-м и ЛIышъхьэ къыпэгъокIыгъэх ащ ипащэу ЛIышэ Люсе,къуаджэм инахьыжъхэр, кIэлэцIыкIухэр, нэмыкIхэри. Республикэм ипащэ кIэлэеджакIохэм гущыIэгъу афэхъугъ, гъэхъагъэу ашIыхэрэм защигъэгъозагъ.

— Джырэ уахътэ пшъэрылъ шъхьаIэу къуаджэм ыпашъхьэ щытыр демографием ылъэныкъокIэ Iофхэм язытет нахьышIу шIыгъэныр, сабыеу къэхъухэрэм япчъагъэ нахьыбэ хъуныр ары, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.

Республикэм ипащэ игукъэкIыкIэ Джамбэчые дэт гурыт еджапIэр агъэкIэжьыгъ, икIэрыкIэу зэтырагъэпсыхьажьыгъ, джы непэ ищыкIэгъэ пстэури ащ IэкIэлъ. Гъэсэныгъэм иучреждение игъэцэкIэжьын цIыфыбэ къыхэлэжьагъ, ахэм зэкIэми къоджэдэсхэр афэразэх. ЕджапIэм икабинетхэр КъумпIыл Мурат къыплъыхьагъэх, шэпхъэшIухэм адиштэу ахэр зэрэзэтырагъэпсыхьагъэхэр игуапэу къыхигъэщыгъ.

ЕджапIэм испортзал щыкIогъэ шъхьэихыгъэ зэдэгущыIэгъум илъэхъан къоджэдэсхэр зыгъэгумэкIырэ упчIэхэр КъумпIыл Мурат фагъэзэнхэ амал яIагъ. АР-м и ЛIышъхьэ иупчIэжьэгъоу Тхьэлъэнэ Вячеслав, Джамбэчые инахьыжъхэм я Совет хэтхэм ащыщхэр, Адыгэ къэралыгъо университетым иректорэу Хъунэго Рэщыд, нэмыкIхэри ащ къыщыгущыIагъэх. ЦIыфхэм ягумэкIыгъохэр, ящыкIагъэхэр зэхэзышIыкIырэ ыкIи IэпыIэгъу къафэхъурэ АР-м и ЛIышъхьэ «тхьауегъэпсэу» къыраIуагъ. Къуаджэм ищыIакIэ зэхъокIыныгъэшIухэр зэрэфэхъугъэхэр анахь шъхьаIэу къыхагъэщыгъ.

Къуаджэм дэт псэуалъэхэр зэтегъэпсыхьэгъэнхэм, ящыкIагъэр ягъэгъотыгъэным республикэм ыкIи муниципалитетым япащэхэм анаIэ тет. Культурэм и Унэу мыщ дэтым иунашъхьэрэ гъэфэбэпIэ системэмрэ 2018-рэ илъэсым агъэцэкIэжьыгъэх, шъхьаныгъупчъэхэр ыкIи пчъэхэр зэблахъугъэх. Джамбэчые этнографическэ музеим игъэфэбапIэ 2017-рэ илъэсым зэтырагъэпсыхьагъ. Спонсорхэм яIэпыIэгъу ишIуагъэкIэ кIэлэцIыкIу IыгъыпIэу «Насып» зыфиIорэм гъэцэкIэжьынхэр рашIылIагъэх.

Гъэхъагъэхэм анахьи псэупIэм иIофыгъохэм язэшIохын анаIэ тырагъэтын зэрэфаер республикэм ипащэ къыхигъэщыгъ. Ащ къыдыхэлъытагъэу зэхахьэм къекIолIэгъэ цIыфхэм къатыгъэ упчIэхэм джэуапхэр къаритыжьыгъ, гумэкIыгъохэр дэгъэзыжьыгъэнхэмкIэ ведомствэхэм, къулыкъухэм япащэхэм пшъэрылъ гъэнэфагъэхэр афишIыгъэх.

— Тызэгъусэу, тиIо зэхэлъэу Iоф зэдатшIэмэ, щыкIэгъабэхэр дэдгъэзыжьынхэ, щыIэкIэ-псэукIэр нахьышIу тшIын тлъэкIыщт, — къыIуагъ КъумпIыл Мурат.

Красногвардейскэ районым ипсэупIитIум ащыкIогъэ Iофтхьабзэхэм якIэухыгъ Адыгеир зэрыгушхорэ лъэпкъ ансамблэу «Ислъамыем», творческэ купхэм пчыхьэм къатыгъэ концертыр.

Смотрите также:

Оцените материал
Оставить комментарий (0)

Также вам может быть интересно

Топ 5 читаемых

Самое интересное в регионах